نحوه ساخت و عملکرد کلید و پریز از بزرگترین سوالاتی است که به ذهن افراد خطور می‌کند. حتی عده‌ای پا را فراتر گذاشته و تمایل دارند که با تاریخچه تاسیس کلید و پریز نیز آشنا شوند. این روزها در همه مکان‌ها از انواع نورپردازی‌های زیبا و شکیل استفاده می‌شود. علاوه بر این استفاده از انواع کلید و پریز با توجه به سبک دکوراسیون و طراحی منزل باعث شده تا نمای منزل دل‌انگیزتر باشد.
اما کلید و پریز از چه اجزایی تشکیل شده است؟ عملکرد این دو چگونه است؟ اگر شما هم می‌خواهید اطلاعات کاملی درباره نحوه ساخت و عملکرد کلید و پریز به دست آورید ادامه این مقاله از بلاگ ایران الکتریک را از دست ندهید.
آشنایی با نحوه ساخت و عملکرد کلید و پریز
کلید (سوئیچ) برق چیست؟ همه ما در منازل خود از انواع مهتابی و لامپ استفاده می‌کنیم. کارکرد اصلی این تجهیزات تولید نور برای روشن کردن محیط است. برای اینکه این لامپ‌ها روشن شوند، باید از تجهیزات دیگری استفاده شود. در واقع، برای روشن کردن و یا خاموش کردن این لامپ‌ها، کلید لازم است. در واقع با سوئیچ این کلید می‌توان جریان برق را قطع و وصل کرد. کلیه وسایل برقی و تولید کننده نور و روشنایی دارای کلید خاموش و روشن هستند.
این روزها انواع کلید در مدل‌های مختلف ابداع شده است. کاربرد این کلیدها متفاوت بوده و بعضی ساده و بعضی پیچیده می‌باشند. از مهمترین این کلیدها می‌توان به انواع کلید فشاری، صنعتی و… اشاره کرد. بسیاری از مردم تصور می‌کنند که انواع کلید تنها برای منازل و یا مغازه‌ها استفاده می‌شوند اما این تصور اشتباه است. این روزها در کارخانجات و بسیاری از مراکز صنعتی از انواع کلید برق برای کنترل سیستم‌های مختلف استفاده می‌شود.
همانطور که گفته شد این کلیدها دارای دو کارکرد روشن و خاموش کردن هستند. نحوه عملکرد این کلیدها به این صورت است که زمانی که کنتاکت‌های یک سوئیچ بسته باشد، سوئیچ با مسدود کردن مسیر جریان برق، دسترسی به آن را محدود می‌سازد. اینطوری کمبود جریان برق ایجاد شده و باید از منبع اصلی برق مصرف شود. در نقطه مقابل زمانی که کنتاکت‌های یک سوئیچ باز می‌شوند، نیاز به استفاده از جریان منبع برق نیست.
کلیدهای برق چه ویژگی‌هایی دارند؟
در بررسی نحوه ساخت و عملکرد کلید و پریز برق، توجه به ویژگی و عملکرد کلید برق از اهمیت بالایی برخوردار است. در واقع آشنایی با ویژگی‌های کلید و پریز برق به ما کمک می‌کند تا با اطلاعات بیشتری تجهیزات خود را انتخاب کنیم. این محصول در مدل‌های مختلف و متنوع تولید شده و هر مدل ویژگی‌های مختص به خود را دارد. از مهمترین ویژگی‌های کلید و پریز برق می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- جریان الکتریکی: جریان الکتریکی که توسط کلید یا پریز برق منتقل می‌شود، باید با مقدار برق شهری سازگار باشد.
- ولتاژ: ولتاژ مورد نیاز برای کلید و پریز برق باید با ولتاژ سیستم برق شهری مطابقت داشته باشد.
- جنس: جنس کلید و پریز برق باید از مواد با کیفیت و با دوام باشد. به عبارت دیگر اگر کلید و پریز کیفیت بالایی داشته باشند عمر طولانی‌تری نیز دارند و شما باید برای تعویض مجدد آنها هزینه کمتری بپردازید.
- شکل ظاهری: ظاهر کلید و پریز برق باید به طور کلی با استانداردهای طراحی و مورد استفاده در ساختمان تطابق داشته باشد. علاوه بر این، باید مورد سلیقه صاحب خانه نیز باشد. همین موضوع باعث شده تا این روزها انواع کلید و پریز مطابق با استانداردهای روز و سلیقه افراد و همچنین انواع سبک‌های دکوراسیون تولید شوند.
- تعیین نوع: این روزها انواع کلید و پریز در بازار وجود دارند. به همین دلیل در انتخاب باید به نیاز خود توجه کنید. مثلاً اگر می‌خواهید در نمای بیرونی ساختمان، کلید و پریز کار کنید، باید نوعی از کلید و پریز را انتخاب کنید که با شرایط آب و هوایی آن منطقه سازگار باشد و زود خراب نشود.
- توجه به قیمت: قیمت کلید و پریز برق باید با کیفیت و ویژگی‌های آن انطباق داشته باشد. حتماً در هنگام خرید قبل از پرداخت وجه این موضوع را بررسی کنید.
نحوه ساخت و عملکرد کلید و پریز چگونه است؟
در پاراگراف‌های قبلی با نحوه عملکرد کلید و پریز برق آشنا شدید، در این قسمت نیز با اجزای سازنده کلید و پریز آشنا می‌شوید.
- بدنه: بدنه مهمترین و اصلی‌ترین قسمت کلید و پریز برق است که معمولاً از پلاستیک فشرده یا فلز ساخته می‌شود و هدف از استفاده از آن محافظت از قطعات داخلی و ایجاد شرایط مناسب برای نصب روی مکان مورد نظر است.
- کانکتور: کانکتورها یا پین‌های قطعات داخلی برای اتصال هادی‌های الکتریکی و کابل‌های برق به کلید یا پریز برق به کار می‌روند.
- سوئیچ: سوئیچ باعث روشن و خاموشی لامپ‌ها و سایر وسایل روشنایی و همچنین قطع و وصل جریان برق در کلید برق می‌شود.
- پایه: پایه کلید و پریز برق شامل جعبه‌های نصب است که به دیوار یا سطح دیگری متصل می‌شوند.
- سرپوش یا روکش خارجی: سرپوش کلید و پریز برق برای حفاظت از جریان برق داخلی و همچنین ایجاد زیبایی بیشتر به کار می‌رود. کلیدها و پریزها در سرپوش‌ها و روکش‌های مختلفی تولید می‌شوند و انواع گوناگونی دارند که مطابق با سلیقه خود و دکوراسیون منزل می‌توانید آنها را انتخاب کنید.
آشنایی با پریز برق
پریز برق یا به اصطلاح سوکت، یک قطعه در ساختار کلید و پریز است که شما از طریق آن می‌توانید دستگاه‌های الکتریکی خود را به منبع برق متصل کنید. پریز برق شامل دو سوراخ در وسط خود است که نقش نقطه اتصال برای دو سیم برق را دارد. پریزهای برق برای استفاده در خانه، محل کار، صنعت و … طراحی شده‌اند و هر کدام بسته به نوع آنها، ویژگی‌های مختلفی دارند. پریزها برای کاربردهای مختلفی مانند پریز برق، تلفن، آنتن و… طراحی شده‌اند.
آشنایی با انواع سیم در ساختار پریز
- سیم فاز: نام دیگر این سیم، سیم مثبت یا گرم می‌باشد. سیم فاز به سیمی گفته می‌شود که برق با فرکانس یکسان در آن جریان دارد اما فاز آن با سیم‌های دیگر متفاوت است. برقی که توسط سیم فاز منتقل می‌شود، برای انتقال انرژی برقی به ابزارها و دستگاه‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. این سیم با عبور جریان برق، خطرناک بوده و هرگز نباید بدون فاز متر به پریز برق دست بزنید. زیرا در غیر این صورت دچار برق گرفتگی می‌شوید.
- سیم نول: به این سیم سیم خنثی نیز گفته می‌شود زیرا ولتاژ برق در آن صفر است. رنگ آن سفید بوده و برای برگرداندن جریان برق به منبع استفاده می‌شود.
- سیم ارت: ارت در زبان انگلیسی به معنی زمین است. البته بعضی از انواع پریز دارای این نوع از سیم هستند. این سیم در مواقعی کاربرد دارد که سیستم برقی اتصالی پیدا کرده و این سیم با انتقال برق به زمین از هرگونه خطر جلوگیری می‌کند.