سیم و کابل برق برای انتقال جریان الکتریکی از یک نقطه به نقطه دیگر استفاده می‌شوند. تفاوت اصلی بین سیم و کابل در این است که سیم یک رسانای منفرد است که ممکن است عایق داشته باشد یا نداشته باشد، در حالی که کابل مجموعه‌ای از دو یا چند سیم است که در یک غلاف محافظ پیچیده شده‌اند.
انواع سیم برق:
• سیم مفتولی: از یک رشته سیم جامد تشکیل شده است و معمولاً در سیم‌کشی ثابت ساختمان‌ها و تابلوهای برق استفاده می‌شود. این نوع سیم به دلیل استحکام و مقاومت در برابر خوردگی شناخته شده است.
• سیم افشان: از چندین رشته نازک سیم تشکیل شده است که به هم تابیده شده‌اند. این نوع سیم بسیار انعطاف‌پذیر است و در مواردی که نیاز به حرکت و خمش زیاد باشد، مانند سیم‌کشی وسایل برقی و اتصالات متحرک، کاربرد دارد.
• سیم نیمه‌افشان: ساختاری مشابه سیم مفتولی دارد اما از تعداد بیشتری رشته با قطر کمتر تشکیل شده است که انعطاف‌پذیری بیشتری نسبت به سیم مفتولی دارد و در عین حال استحکام سیم مفتولی را نیز حفظ می‌کند.
• سیم ارت (اتصال زمین): برای ایجاد اتصال ایمن بین تجهیزات الکتریکی و زمین استفاده می‌شود تا در صورت بروز خطا، جریان اضافی به زمین منتقل شده و از برق‌گرفتگی جلوگیری شود. معمولاً با رنگ سبز و زرد مشخص می‌شود.
• سیم نایلون: نوعی سیم با عایق پلاستیکی نرم (PVC) است که در سیم‌کشی داخلی ساختمان‌ها و برای اتصال قطعات الکترونیکی استفاده می‌شود.
• سیم لاکی: نوعی سیم با عایق نازک از جنس لاک است که بیشتر در سیم‌پیچی موتورها، ترانسفورماتورها و سایر قطعات الکترومغناطیسی کاربرد دارد.
انواع کابل برق بر اساس سطح ولتاژ:
• کابل فشار ضعیف (LV): برای ولتاژهای پایین معمولاً تا 1000 ولت استفاده می‌شود و در سیم‌کشی ساختمان‌ها، مصارف خانگی و صنعتی کوچک کاربرد دارد.
• کابل فشار متوسط (MV): برای ولتاژهای بین 1 کیلوولت تا 36 کیلوولت استفاده می‌شود و در شبکه‌های توزیع برق شهری و صنعتی کاربرد دارد.
• کابل فشار قوی (HV): برای ولتاژهای بالاتر از 36 کیلوولت استفاده می‌شود و در خطوط انتقال برق و نیروگاه‌ها کاربرد دارد.
• کابل فوق فشار قوی (EHV): برای ولتاژهای بسیار بالا (بالاتر از 220 کیلوولت) استفاده می‌شود و در انتقال برق در مسافت‌های طولانی کاربرد دارد.
انواع کابل برق بر اساس ساختار:
• کابل مفتولی: دارای یک یا چند رشته سیم مفتولی عایق‌بندی شده است.
• کابل افشان: دارای یک یا چند رشته سیم افشان عایق‌بندی شده است و انعطاف‌پذیری بالایی دارد.
• کابل نیمه‌افشان: ترکیبی از ویژگی‌های کابل مفتولی و افشان را دارد.
• کابل مسلح: دارای لایه‌های محافظتی اضافی مانند نوار فولادی یا سیم‌های فولادی بافته شده است که آن را در برابر ضربات مکانیکی و آسیب‌های محیطی مقاوم می‌سازد.
• کابل بدون زره (غیر مسلح): فاقد لایه‌های محافظتی اضافی است و برای محیط‌های با خطر مکانیکی کم مناسب است.
• کابل کواکسیال: برای انتقال سیگنال‌های فرکانس بالا مانند سیگنال‌های تلویزیونی و اینترنتی استفاده می‌شود و دارای یک هادی مرکزی، یک عایق، یک شیلد رسانا و یک روکش خارجی است.
• کابل شبکه (LAN): برای انتقال داده‌ها در شبکه‌های کامپیوتری استفاده می‌شود و معمولاً از چند زوج سیم به هم تابیده تشکیل شده است.
• کابل فیبر نوری: برای انتقال داده‌ها با سرعت بسیار بالا از طریق پالس‌های نور استفاده می‌شود و از یک یا چند رشته فیبر شیشه‌ای یا پلاستیکی تشکیل شده است.
انتخاب سیم و کابل مناسب بستگی به عوامل مختلفی از جمله میزان جریان مورد نیاز، ولتاژ کاری، شرایط محیطی (دما، رطوبت، وجود مواد شیمیایی)، و الزامات ایمنی دارد. استفاده از سیم و کابل مناسب و استاندارد برای اطمینان از عملکرد ایمن و کارآمد سیستم‌های الکتریکی بسیار مهم است.